TÜBİTAK Projesi, 2025 - 2026
Toplumsal cinsiyet eşitliği, akademide giderek daha fazla önem kazanan
bir mesele olup, üniversitelerin bu konudaki politikaları ve uygulamaları,
toplum üzerindeki etkileri açısından kritik bir rol oynamaktadır. Şüphesiz bu
öneminin başlıca sebebi, 17 ana maddeden oluşan Birleşmiş
Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden Madde 5’in Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
olmasıdır.
Türkiye'de bu alanda yapılmış
sınırlı sayıda çalışma bulunması ve konunun özellikle gençler arasındaki önemi
nedeniyle mevcut literatür halen katkıya çok açıktır. Bu çalışma, üniversite
gençlerinin toplumsal cinsiyet konularına bakış açısını analiz ederek, literatüre
katkı sunmayı hedeflemektedir. Üniversite öğrencilerini, vakıf üniversitesi,
devlet üniversitesi olarak karşılaştırmalı analiz ederken, MENA (Orta Doğu ve
Kuzey Afrika) ülkelerinden gelen ve farklı yerlerde yaşayan üniversite
öğrencilerine online olarak ulaşılarak genişletilecek örneklem ile kökeni MENA
ülkeleri olan üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet konusundaki
farkındalığının ölçülmesi amaçlanmaktadır.
Araştırma, toplumsal cinsiyet konusuna bakış açısının ve farkındalığın üniversite
öğrencileri üzerindeki yansımalarını değerlendirmek amacıyla mülakat ve anket
yöntemlerini kullanacaktır. Öğrencilere ulaşmak için öğrenci toplulukları
aracılığıyla da örnekleme yapılacak ve bu öğrencilere yönelik mülakatlar ile veriler
toplanacaktır. Anket uygulama, gönüllülük esasıyla ulaşılabilirliği
öncelendirmektedir. Bu yöntemlerle elde edilen veriler analiz edilerek, toplumsal
cinsiyet kavramına öğrenciler tarafından bakış detaylı bir biçimde
değerlendirilecektir.
Araştırmanın beklenen bulguları, her iki üniversitenin toplumsal
cinsiyet eşitliği stratejilerinin geliştirilmesine katkıda bulunarak, bu
kurumların toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki rolünü ve etkisini daha iyi
anlamamıza yardımcı olacaktır. Aynı zamanda, üniversitelerin bu alandaki
uygulamalarında ileriye yönelik gerekli öneriler de verilecektir.
Toplumsal cinsiyet
algısının farklı kültürel arka planlara sahip gençler üzerindeki etkisini
ortaya koyarak, toplumsal cinsiyet eşitliği alanında yapılacak çalışmalara
ilham verebilir. Ayrıca, eğitim kurumlarına toplumsal cinsiyet algısını
güçlendiren ya da dönüştüren faktörleri anlama konusunda önemli veriler
sağlayacaktır. Üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve politika yapıcılar bu
veriler ışığında eğitim ve farkındalık çalışmalarına katkıda bulunabilecek
bilgilere erişebilirler. Türkiye’deki ve MENA ülkelerinden gelmiş/orada büyümüş
gençlerin bakış açılarının detaylı bir şekilde karşılaştırmalı analiz edilmesi
planlanmaktadır.
Sonuç olarak, bu çalışma, iki üniversitenin toplumsal cinsiyet
politikalarının karşılaştırılması yoluyla akademik alanda toplumsal cinsiyet
eşitliği konusunda yeni bir perspektif sunmayı amaçlamaktadır. Elde edilen
bulgular, üniversitelerin toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda daha etkili ve
kapsayıcı stratejiler geliştirmelerine yönelik somut önerilerde bulunmayı
hedeflemektedir. Bu sayede, toplumsal cinsiyet eşitliğinin üniversite gençleri
arasında ve akademik ortamda güçlenmesine katkıda bulunulması beklenmektedir. Elde edilen
veriler, eğitimde cinsiyet eşitliği çalışmalarına katkıda bulunarak, toplumsal
cinsiyet algısının kültürel etkilerle nasıl biçimlendiğine dair literatürde
önemli bir boşluğu dolduracaktır.