Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Fonları’nın (IPA) Yenilenebilir Enerji Ve Enerji Verimliliği Sektörlerinde Dönüştücü Etkisi Üzerine Çok Düzeyli Bir Yönetişim Çalışması


Türkdoğan S. S., Ertürk A. C. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Eylül 2023
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2024

Proje Özeti

Son on yılda, Türkiye-AB ilişkileri parlak bir üyelik perspektifinden, koşulluluk ilkesinin neredeyse kaybolduğu ve işlevsel düzenlemelerin gündemde olduğu öngörülemeyen bir geleceğe evrildi. Yine de Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA), aday ülkelerde reform ve uyumu artırmak amacıyla çeşitli projeleri (enerji, ulaşım ve eğitim) finanse etmek için “ödüllerle güçlendirme” döneminden miras kalan birkaç finansal araçtan biri olmaya devam ediyor. 2007 ve 2021 yılları arasında, IPA I-II programları enerji sektörüne büyük katkı sağladı ve AB'nin yenilenebilir enerji hedeflerini yerel ve bölgesel paydaşlara, çıkar gruplarına ve belediyelere tanıtmayı başardı. IPA'lar, AB'nin ve Türkiye'nin yenilenebilir enerjideki genel hedeflerinin yalnızca mütevazı bir bölümünü yerine getirme kapasitesine sahip olsa da rolleri beklenenden çok daha geniştir. Sadece bir finansman mekanizması olmaktan ziyade, IPA'ların en büyük sektörel katkısının, dış kredi çekmek, yatırımı arttırmak, geçmiş deneyimler yoluyla öğrenme yaratmak ve idari kapasiteye katkıda bulunmak yoluyla “kaldıraç etkisi” olduğunu savunuyoruz. Bu argümanı doğrulamak için, hükümet yetkilileri, paydaşlar, çıkar grupları ve IPA ile ilgili bir projeye dahil olan seçilmiş belediyelerle bir dizi yarı yapılandırılmış mülakat yapılması amaçlanmaktadır. Türkiye-AB ilişkilerinin artan siyasallaşan doğası nedeniyle, IPA'ların geleceğinin de tehlikeye girdiği gözlemlenmektektedir. Ayrıca, Türkiye'de IPA'ların düzenlenmesinde olası bir olumsuz değişikliğin, yukarıda belirtilen sektör kazanımları üzerinde olumsuz bir etki yaratabileceği tahmin edilmektedir. Bu bağlamda güncel çalışma IPA’ların var olan dönüştürücü etkisini gözler önüne serme ve IPA III dönemi için bir rehber niteliği taşıma amacı taşımaktadır.