PSİKOLOJİK DANIŞMANLARIN KAYNAŞTIRMA /BÜTÜNLEŞTİRME EĞİTİMİNE YÖNELİK YETERLİK ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI


Creative Commons License

Akdal D., Bulat E., Yüzbaşıoğlu F.

Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.14, sa.53, ss.1194-1211, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Özel gereksinimli bireylerin normal gelişim gösteren akranları ile aynı ortamda eğitim alması gerektiği düşüncesi tüm dünyada yaklaşık olarak son elli yıldır gündemde yer edinen bir konudur. Bu düşünce Türkiye’de de 1990’lı yıllardan bugüne gelişimini sürdürmekte olan kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Kaynaştırma/bütünleştirme uygulamaları, özel gereksinimli bireylerin normal gelişim gösteren akranlarıyla birlikte aynı eğitim ortamında aynı eğitimi almalarını destekleyen kapsayıcı bir eğitim stratejisidir. Buna ek olarak kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarının özel gereksinimli bireylerin kendi hızlarında öğrenmelerine destek olan ek uygulamaları, materyalleri ve düzenlemeleri sunmaya yönelik hizmetleri içerdiği de bilinmektedir. Kaynaştırma/bütünleştirme sürecinde okul psikolojik danışmanları yürütülen faaliyetlerde etkin bir şekilde yer almaktadır. Bu durumda kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarının başarılı bir biçimde gerçekleştirilmesi için okul psikolojik danışmanlarının yeterliliklerinin büyük öneme sahip olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada, “Okul Psikolojik Danışmanlarının Kaynaştırma/Bütünleştirme Eğitimine Yönelik Yeterlik Ölçeği” geliştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda Millî Eğitim Bakanlığına bağlı tüm kademelerde görev yapan ve kaynaştırma öğrencisi olan 155 okul psikolojik danışmanı çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmada, açımlayıcı faktör analizi ile Cronbach Alfa güvenirlik analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda Akran, Paydaşlar ve Uzmanlık olmak üzere üç boyutlu bir yapının ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi çalışmasının ilk aşamasında toplam 53 madde analiz kapsamında değerlendirilmiş, analizler sonucunda ise 39 madde ölçeğin son şeklini oluşturmuştur. Analizler sonucunda üç boyutlu ve açıklanan varyansı %50 olan ve KMO değeri 0.89 olan bir yapıya sahip ölçek formatına ulaşılmıştır. Yapılan analizler sonucu, Cronbach’ın α güvenirlik katsayı 0.97 güvenirliğin yüksek olduğunu göstermektedir. Bu çalışmadan elde edilen ölçek puanları öncülünde literatürde yeni çalışmalar yapılması planlanabilecektir. Ayrıca bu çalışma kapsamında geliştirilen ölçme aracı okul psikolojik danışmanlarının kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarına yönelik kendi yeterlik durumlarını tespit etmelerine imkân sağlayacaktır.
The belief that individuals with special needs should receive their education in the same environment as their typically developing peers has been a topic of discussion worldwide for approximately the last fifty years. This idea has paved the way for the emergence of mainstreaming that have been evolving in Turkey since the 1990s until today. Mainstreaming are important within the scope of educational activities. In the process of mainstreaming, school counselors take an active role in the activities carried out and their qualifications are of great importance. Therefore, it is believed that the competencies of school counselors are crucial for the successful implementation of mainstreaming education. In this study, the "School Counselors' Competence Scale for Inclusion/Integration Education" was developed. For this purpose, it was carried out on 155 school counselors who are inclusion students at all levels affiliated with the Ministry of National Education. In the study, Cronbach Alpha reliability analysis was performed together with exploratory factor analysis. As a result of the analysis, it exhibited a three- dimensional structure: Peer, Stakeholders, and Expertise. In the first stage of the exploratory factor analysis study, a total of 53 items were evaluated within the scope of the analysis, and as a result of the analysis, 39 items formed the final form of the scale. As a result of the analysis, a three-dimensional scale format with an explained variance of 49.999% and a KMO value of .885 was reached. As a result of the analysis, Cronbach's α reliability coefficient of .969 shows that the reliability is high. On the premise of the scale scores obtained from this study, it will be possible to plan new studies in the literature. It will also enable school counsellors to determine their proficiency in inclusion/integration practices.