Romalılar locatio conductio kavramı altında bugün birbirindenayırdığımız akitleri bir araya toplamışlardı. Locatio conductio rei, günümüztaşınır ve taşımaz mal kirası ve ürün kirasını; locatio conductio op erarum, hiz- met akdini; locatio conductio op eris ise istisan akdini karşılamaktaydı. Kiraakdinin konusu, tüketilmeyecek olması şartıyla, herhangi bir mal olabilirdi.Kiraya veren kiracının kira konusu malı kullanmasını ve/veya kira konusu mal- dan yararlanmasını sağlama ve bu amaçla gerekli masrafları karşılama borcualtına girerken, kiracı ise kira bedelini ödeme ve kiralananı anlaşmaya uygunolarak kullanma borcu altına girer. Kira konusu mal, kiracının veya kiraya vere- nin bir kusuru olmaksızın telef olursa, kiracı borcundan kurtulur. Kiracı o tarih- ten itibaren kira bedelini ödemekle yükümlü olmadığı gibi, zaten ödemiş olduğumiktarın iadesini actio conductio ile talep edebilir. Bu nedenle kira konusu malailişkin hasar kiraya verene aittir (p ericulum est locataris).
Locatio conductio rei, was a bilateral consensual contract whichgave rise to bonae f idei iudicia (actio locatio and actio conductio). It included theletting of a thing, either for use or for use and enjoyment of the fruits. Failure on thepart of the locator to comply with his duties could entitle the conductor to terminatethe lease and release partially or totally from his obligation to pay the rent. Ifconductor had already paid the rent, he could claim it back by means of actio conducti. If the failure on the part of the locator was not due to the fault of him, theconductor may claim back only that part of the rent that he had paid for the timeduring which he could not use the object of locatio conductio rei. On the otherhand, if locator was faulty, the conductor may claim his positive interest.
