TÜBİTAK Çocuk Hakları Serisi Kitaplarının Konu, Tema, İleti, Yazınsal ve Eğitsel İlkeler Açısından İncelenmesi


Doğan B., AYDOS E. H.

Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.25, sa.3, ss.458-467, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Alan araştırmaları arasında çocuk hakları ile bilgi veren resimli çocuk kitaplarına ilişkin araştırmaların önemli olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle yapılan araştırmada çocuk haklarıyla ile ilgili bilgi veren resimli çocuk kitaplarının konu ve kurgu, tema, ileti, yazınsal ve eğitsel ilkeler çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Yapılan doküman analizi ile ‘TÜBİTAK Yayınları Çocuk Hakları Serisi’nde yer alan 10 resimli öykü kitabı incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak Sever (2014) tarafından hazırlanan ‘Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yapıtlarını Değerlendirme Ölçeği’ kullanılmıştır. Ölçek, toplamda 94 madde ve 5’li Likert tipi sekiz alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırmada, ölçekte bulunan sekiz alt boyuttan ‘Konu ve Kurgu, İzlek (Tema), İleti, Yazınsal ve Eğitsel İlkeler’ boyutları kullanılmıştır. Araştırma kapsamında incelenen çocuk haklarını ele alan resimli çocuk kitaplarının incelenen boyutlar açısından kısmen yeterli ve çok iyi oldukları görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlar; incelenen resimli çocuk kitaplarının içerik olarak yeterli ve iyi olduğunu, çocuklara erken yaşlardan itibaren haklarını öğretmek için kullanılabileceğini göstermektedir.
It is crucial to give information about examination of children’s picture book providing information about children’s rights. Aim of this research is to examine children's picture books that provide information about children's rights within the framework of subject and fiction, theme, message, literary and educational principles. In the study, the method of document analysis, which is one of the qualitative research methods, was used. Through the document analyze, 10 children’s picture books in ‘TÜBİTAK Publications Child Right Series’ are examined. The ‘Children and Youth Literature Evaluation Scale’ prepared by Sever (2014) was used as a data collection tool. The 94-item 5-point Likert-type-scale consists of a total of eight dimensions. Within the purpose of the research, ‘Subject and Fiction, Theme, Message, Literary and Educational Principles’ dimensions were used. It has been seen that the children's picture books that deal with children's rights examined within the scope of the research, looking at the scores of the books in the series; it is seen that they are partially sufficient and very good in terms of features. The results obtained from the research show that the illustrated children's books are sufficient and good as content and can be used to teach children their rights.