Bu çalışma 1990’lar Türkiye sinemasındaki erkek merkezli anlatılarda erkeklik krizinintemsillerini Serdar Akar’ın yönetmenliğini yaptığı 1998 yapımı Gemide filmi üzerindenincelemektedir. Çalışmanın ilk bölümü, toplumsal cinsiyet kavramları, toplumsal cinsiyetrolleri ve erkeklik çalışmaları üzerine kısa bir literatür araştırması sunmakta ve Türkiye'defeminist hareketin 1980'lerde kademeli olarak ilerlemesini ve 1990'lı yıllardakurumsallaşmasını vurgulamaktadır. Çalışmanın ikinci bölümü, 1980’li yıllardan itibarengüçlenen feminist hareketin ve ataerkillik üzerine kamusal alanda gerçekleşen yoğun eleştirelyaklaşımların, 1990'lar Türkiye sinemasındaki erkeklik ve erkeklik krizi temsillerine nasıl yolaçtığını incelemektedir. Bu bağlamda, bu çalışma 1990’lı yıllardaki filmlerin erkek merkezlianlatılarının, karanlık, güvensiz ve kaotik bir dünyada, kırılgan, şiddete eğilimli, yersizyurtsuz erkeklikler yarattığını anlatmaktadır. Çalışma son olarak, metin ve söylem analiziyöntemleriyle, Gemide (Akar, 1998) filmindeki erkeklik anlatılarının modern devlet, aile vetüketim kavramları ile ilişkili olarak nasıl inşa edildiklerini ve temsil edilen erkeklik krizinefilmin kadın bedeni aracılığıyla ataerkil yapıyı nasıl yeniden inşa ederek tepki verdiğinideğerlendirilmektedir.
This article analyses the representations of masculinity crisis in the male-centered narratives in Turkish cinema in the 1990s through Gemide (Serdar Akar, 1998). The first part of the article presents a brief literature review on the concepts of gender, gender roles and masculinity studies and highlights the gradual acceleration of the feminist movement in Turkey in the 1980s and its institutionalization in the 1990s. The second part of the article explores how the influence of the feminist movement and the intensified debates in the prublic sphere on patriarchal oppression, resulted in the representations of masculinity crisis in the 1990s Turkish cinema. In this respect, the article argues that male-centered narratives in the 1990s construct masculinity representations as fragile, vagrant and violent in a world that is dark, insecure and chaotic. Finally, through textual and discourse analyses, the article explores the ways in which Gemide constructs its male characters in relation to the modern state, family and consumption, and how it reconstructs patriarchy through female body.
