Çelişkiler ve Çekincelerle Sürdürülebilirlik Çerçevesinde Yapay Zekâ: Open AI Markası Örneği


Bilgici C., Özkök Şişman Ö.

Fenerbahçe Ünivesitesi Ulusal Marka Yönetimi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 25 Nisan 2024

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • İstanbul Kültür Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzde yapay zekâ temelli sistemler, teknolojik gelişmeler ışığında sosyal ve profesyonel yaşamın hemen her alanında karşımıza çıkmaktadır. Bireylerle doğal dil işleme yeteneği aracılığıyla iletişim kurabilen diyalog tabanlı yapay zekâ uygulamalarının yanı sıra, görsel ya da metinsel içerik üretimi gerçekleştirebilen, insan zekâsını temel alarak sosyal anlamda da beceri geliştirebilen ve soru-cevap biçiminde diyaloglar kurabilen üretken yapay zekâ teknolojileri (Generative AI) hızla popülerlik kazanmıştır. 2022 yılında OpenAI markası tarafından üretken yapay zekâ markaları arasında hızla pek çok kullanıcıya ulaşarak dikkat çeken ChatGPT, derin öğrenme kapsamında metinler üretebilen, kendisine sorulan sorulara anlık olarak yanıt verebilen bir dil işleme ve geliştirme alanlarında kullanılmak üzere tasarlanmış modeli ifade etmektedir. Yapay zekâ teknolojilerinden, enerji verimliliğini sağlamak, doğal kaynakların korunması ve toplumsal fayda gibi sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada potansiyel bir araç olarak kullanılabilmesi amaçlanmaktadır. Buna karşın yapay zekâ sistemlerinin yaygınlaşması ile yarattığı çevresel zararlar beraberinde sürdürülebilirlik alanının çevresel boyutunun tartışılmasının önünü açmıştır.  Sürdürülebilirlik olgusunun çevresel boyutu doğrultusunda dijital platformların çevresel ve ekolojik zararlarını sorgulamak önemli bir araştırma alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. 

 

Yukarıdaki bilgiler ışığında, araştırmanın konusunu günümüzde bilinirliğini oldukça artırmış yapay zekâ araştırma ve geliştirme şirketlerinden OpenAI’ın faaliyetlerinin ve iletişim stratejilerinin sürdürülebilirlik bağlamında incelenmesi oluşturmaktadır. Bu örnek üzerinden ilerleyen çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması (case study) tekniğine başvurularak, yapay zekâ teknolojilerinin sürdürülebilirlik bağlamında incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma bulguları kapsamında yapay zekâ teknolojilerinin sürdürülebilirlik açısından sağlayabileceği potansiyel faydaların sorgulanmakta olduğu görülmektedir. Ancak, günümüzde önemli bir aktör olarak kabul edilen yapay zekâ temelli sistemlerin ve yapay zekâ şirketlerinin karbon ayak izi, veri kirliliği gibi ekolojik çıktılar konusunda olumsuz bir rol oynadığı görülmektedir.



In the contemporary landscape, artificial intelligence (AI) has permeated diverse aspects of both social and professional life, propelled by advancements in technology. Dialogue-based AI applications, facilitating natural language communication with individuals, and generative AI technologies, adept at producing visual or textual content, emulating human intelligence in social contexts, and engaging in question-answer dialogues, have undergone rapid proliferation. In 2022, OpenAI's generative AI model, ChatGPT, ascended to prominence among generative AI technologies, captivating the attention of numerous users for its proficiency in text generation through deep learning.

ChatGPT, crafted for language processing and developmental purposes, symbolizes the potential of AI technologies to contribute to sustainability goals, encompassing energy efficiency, conservation of natural resources, and societal benefits. However, the widespread adoption of AI systems has catalyzed discussions regarding the environmental dimensions of sustainability, giving rise to concerns about the ecological impact of digital platforms.

Against this backdrop, this research delves into the activities and communication strategies of OpenAI, a leading artificial intelligence research and development company, within the context of sustainability. Employing a qualitative research approach, specifically leveraging the case study technique, the study aims to scrutinize the sustainability implications of AI technologies. Research findings prompt questions about the potential benefits of AI technologies concerning sustainability. However, it is apparent that AI-based systems and companies, acknowledged as significant players in the present day, exert a detrimental influence on ecological outcomes, encompassing issues such as carbon footprint and data pollution.