Çocukların Duygu Düzenleme Becerileri İçin Geliştirilen Birlikte Ebeveynlik Müdahale Programı İhtiyaç Analiz Çalışması


Demir G., Polat Ö.

8. Uluslararası Katılımlı Ulusal Disiplinerarası Erken Çocuklukta Müdahale Kongresi (UDEMKO2025), Eskişehir, Türkiye, 24 - 27 Nisan 2025, ss.12-13, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Eskişehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.12-13
  • İstanbul Kültür Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Birlikte ebeveynlik, bir çocuğun bakımı ve yetiştirilmesinden sorumlu yetişkinler tarafından ortaklaşa yürütülen faaliyetler olarak tanımlanabilir. Bu sürecin olumlu ve olumsuz boyutları, birlikte ebeveynlik kalitesini etkileyerek aile refahı üzerinde koruyucu veya risk faktörü olarak rol oynayabilir. Araştırmalar, birlikte ebeveynliğin çocuğun duygu düzenleme becerileri ile pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu doğrultuda, bu çalışma kapsamında, ebeveynlerin birlikte ebeveynlik becerilerini ve çocuklarının duygu düzenleme becerilerini geliştirmeye yönelik bir müdahale programının tasarlanabilmesi için ihtiyaç analizi çalışması yapılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Katılımcılar, okul öncesi dönem çocukları olan ebeveynlerden oluşmaktadır. Veriler, Birlikte Ebeveynlik Ölçeği ve Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi için öncelikle korelasyon analizi yapılarak değişkenler arasındaki ilişkiler incelenmiş, ardından çoklu doğrusal regresyon analizi ile birlikte ebeveynlik becerilerinin çocukların duygu düzenleme becerileri üzerindeki etkisi ayrı ayrı anne ve baba perspektifinden değerlendirilmiştir. Analizlerde, birlikte ebeveynlik alt boyutları anne ve baba perspektiflerine göre incelenmiş ve yüksek düzeyde korelasyonlar tespit edilmiştir. Özellikle, annenin birlikte ebeveynlik desteği algısı ile babanın desteği arasında güçlü bir pozitif ilişki bulunmuştur (r = 0.70, p < 0.01). Anne perspektifinden birlikte ebeveynlik alt boyutlarının olumsuzluk ve duygu düzenleme faktörleri üzerinde anlamlı etkiler gösterdiğini (R² = %13 ve %5), baba perspektifinden ise olumsuzluk ve duygu düzenleme üzerinde anlamlı etkiler sağladığını (R² = %16 ve %11) ortaya koymuştur. Bu çalışma, birlikte ebeveynlik becerilerinin çocukların duygu düzenleme becerileri üzerinde anlamlı etkileri olduğunu ve anne ile baba perspektifleri arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları ortaya koymuştur. Bu çalışma, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Temel Eğitim Anabilim Dalı'nda yürütülen bir doktora tezinden üretilmiştir. Birlikte ebeveynlik, duygu düzenleme, önleyici müdahale