Akademik Veri Yönetim Sistemi
8. Uluslararası Katılımlı Ulusal Disiplinerarası Erken Çocuklukta Müdahale Kongresi (UDEMKO2025), Eskişehir, Türkiye, 24 - 26 Nisan 2025, ss.207, (Özet Bildiri)
Görünmeyen Potansiyel: Okul Öncesi Dönemde İki Kere Farklı Bireyler Üzerine Sistematik Bir İnceleme İki kere farklı bireyler; bir alanda olağanüstü yeteneğe, bir diğer alanda ise özel gereksinime sahip olan bireyler olarak tanımlanmaktadır. Literatürde konuya ilişkin yapılan ilk çalışmalar 20. yy başlarına değin uzanmaktadır. Buna rağmen günümüzde uluslararası ve ulusal literatür incelendiğinde okul öncesi dönemdeki iki kere farklı bireylere ilişkin gerçekleştirilen çalışmaların oldukça sınırlı olduğu görülmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemdeki iki kere farklı bireyleri konu alan araştırma makalelerinin sistematik bir biçimde gözden geçirilmesi ve bibliyometrik özelliklerinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Şubat 2025-Mart 2025 tarihleri arasında Web of Science, Scopus, ERIC ve TR Dizin veri tabanlarında “twice-exceptional”, “2e”, “preschool*”, pre-school*”, “early childhood” ve “kindergarten” anahtar kelimeleri kullanılarak taramalar gerçekleştirilmiştir. Yapılan taramalar ve değerlendirmeler sonucunda 9 adet araştırma makalesi çalışma grubuna dahil edilmiştir. Çalışma grubuna dahil edilen araştırmaların incelenmesinde içerik analizi ve bibliyometrik haritalama analizi kullanılmıştır. Araştırmalar; örneklem grupları, kullanılan araştırma yöntemi, çalışmada kapsamında incelenen değişkenler, belirgin sonuçlar, en sık kullanılan anahtar kelimeler, en sık atıf alan çalışmalar, en sık çalışma yayınlayan kaynaklar ve araştırmaların yapıldığı ülkeler açılarından incelenmiştir. İçerik analizinde elde edilen bulgulara göre incelenen çalışmalarda en sık öğretmen algı ve tutumlarına odaklanıldığı; akademik beceriler, farklılaştırılmış öğretim ve tanılama biçimi değişkenlerinin incelendiği; nitel araştırma desenlerinin tercih edildiği tespit edilmiştir. Bibliyometrik haritalama analizinden elde edilen bulgulara göre ise konuyla ilgili en sık çalışmanın ABD’de yapıldığı, en sık atıf alan çalışmanın Chamberlin (2007) olduğu saptanmıştır. Araştırmanın bulguları bir arada değerlendirildiğinde okul öncesi dönemdeki iki kere farklı bireylerin tanılama süreçleri, öğretmenlerin bu konuda farkındalık düzeyleri ve bu bireylere yönelik destek mekanizmalarının geliştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: İki kere farklı birey, okul öncesi, sistematik derleme