Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLEK ZÜLKADİROĞLU
Danışman: Evren Burak Enginöz
Özet:
Bu çalışmanın çıkış noktası, kentsel mekânların oluşumunda, şekillenmesinde 
ve sosyal yaşamın belirlenmesinde etkili olan, kentsel mekân kullanıcısı ile birebir 
ilişki kuran yapı cepheleridir. Tez çalışmasında hedeflenen; günümüzde tüketim 
nesnesi haline gelen arayüzün düşey bileşeni cephelerin, üretiminden önce 
pazarlanabilir hale gelmesinde kullanılan mimari temsillerinin; kullanıcı tarafından 
nasıl algılandığının, kullanıcının hangi özelliklerine bağlı olarak değişkenlik 
gösterdiğinin, temsillerin hangi özelliğinin kullanıcı tarafından dikkat çekici 
bulunduğunun, beğenildiğinin ve kullanıcının konut tercihlerini nasıl etkilediğinin 
araştırılmasıdır. 
 Bu amaç doğrultusunda; algı, kentsel mekân, temsil ve arayüz kavramları ve 
bu kavramların birbirleri ile ilişkisi detaylı şekilde anlatılmıştır. Kavramsal 
çerçevenin anlatılmasından sonra anlatılanların irdelenmesi adına, Tarlabaşı Kentsel 
Yenileme Projesi kapsamına dâhil olan Sakız Ağacı Caddesi'nde bulunan mimari 
cephelerin mevcut halinin temsili ve üretim sonrası oluşacak temsilleri kullanılarak 
bir alan çalışması yapılmıştır. Bu alan çalışması farklı kişisel özellikleri ve beğenileri 
olan İstanbullu, Cihangirli ve Mimar olmak üzere 3 farklı denek grubuna yapılan bir 
anket çalışmasıyla desteklenmiştir. 
 Çalışma sonucunda; yapı-kentsel mekan-temsil ilişkisi bağlamında kullanıcı
algısı, yapı-temsil ilişkisi bağlamında kullanıcı tercihleri ve temsili cephe beğenileri 
bağlamında kullanıcı algısı ile ilgili çeşitli sonuçlar elde edilmiştir. 
 Cephe temsilleri, bireylerin sosyo-demografik özelliklerine bağlı olarak 
farklı şekillerde algılanmakta ve kullanıcı ile farklı şekillerde ilişki kurmaktadır. 
Temsillerde bulunan eklere bağlı olarak; kullanıcı konut tercihini 
değiştirebilmektedir. Bu sebeple; bireylerin konut tercihlerinde, mimari temsillerin 
kullanıcı için yönlendirici olduğu söylenebilmektedir. Kullanıcılara; mimari temsiller 
xi
yoluyla ihtiyaçmış gibi gösterilen unsurlar ve oluşturulan cepheler de yapılan 
fiziksel, sosyal değişiklikler, farklı kullanıcı profillerinin alternatif konut tercihlerini 
belirlemektedir.